- Mijn account
- Winkelwagen
Een zadel waarin je stevig zit: Voor- en nadelen voor ruiter en paard
Veel ruiters zoeken een zadel waarin ze stevig en veilig voelen. Sommige zadels bieden extra grip door een diepe zit, dikke wrongen of een specifieke balans. Maar is een ‘stevig’ zadel altijd de beste keuze? Een zadel dat veel ondersteuning biedt, kan voordelen hebben, maar ook nadelen. Het kan je helpen stabieler te zitten, maar het kan ook invloed hebben op je bewegingsvrijheid en communicatie met je paard.
In deze blog bespreken we de voor- en nadelen van een zadel waarin je weinig bewegingsvrijheid hebt, en wat dit betekent voor je houding, onafhankelijke zit en de samenwerking met je paard.
Een diep zadel met hoge wrongen of een stevige zit kan ruiters helpen zich veiliger te voelen, vooral bij jonge, gevoelige of beweeglijke paarden. Het geeft steun en kan voorkomen dat je snel uit balans raakt bij onverwachte bewegingen, zoals een bok of een plotselinge zijwaartse sprong. Dit kan vooral nuttig zijn voor beginnende ruiters, angstige ruiters of ruiters die herstellen van een val.
Voor disciplines zoals dressuur kan een stevig zadel helpen om een diepe zit te ontwikkelen. Door de ondersteuning van het zadel kan een ruiter beter meebewegen met de gangen van het paard zonder te veel spanning in het lichaam. Dit kan helpen bij het verfijnen van hulpen en het behouden van een correcte houding, vooral in verzamelde gangen.
Bij disciplines zoals springen of eventing wordt juist vaker gekozen voor een minder ‘vaste’ zit, zodat de ruiter makkelijker kan meebewegen met het paard. Maar in bijvoorbeeld de endurance kan een diepere zit met extra ondersteuning soms wenselijk zijn voor lange ritten.
Ruiters met bepaalde fysieke beperkingen, zoals zwakke core-spieren, rugklachten of verminderde bewegingscontrole, kunnen baat hebben bij een zadel dat extra ondersteuning biedt. Dit kan helpen om minder snel vermoeid te raken en de houding beter vol te houden.
Bij bekkenklachten kan een stevig zadel echter zowel een voordeel als een nadeel zijn. Aan de ene kant kan het helpen om het bekken stabiel te houden, maar als het zadel de houding te veel fixeert, kan het juist leiden tot extra spanning in de onderrug of heupen.
Voor ruiters die lange afstanden rijden, zoals trail- en endurance-ruiters, kan een zadel met veel ondersteuning helpen om de ruiter langer in een comfortabele positie te houden. Dit kan helpen om de belasting op spieren en gewrichten te verminderen, waardoor de ruiter minder snel vermoeid raakt.
Een van de grootste nadelen van een zadel waarin je heel stevig zit, is dat het je bewegingsvrijheid kan beperken. Een ruiter moet kunnen meebewegen met het paard, vooral bij disciplines zoals springen, dressuur of werken aan de hand. Als het zadel je te strak ‘vastzet’, kan dat ervoor zorgen dat je niet goed met de bewegingen van het paard kunt meegaan. Dit kan resulteren in een stijve houding en moeite met het geven van subtiele hulpen.
Een goede onafhankelijke zit betekent dat je in balans blijft zonder afhankelijk te zijn van het zadel, stijgbeugels of teugels. Een zadel dat veel steun geeft, kan ervoor zorgen dat je minder zelf moet balanceren, maar dit kan ook een valkuil zijn. Ruiters kunnen onbewust ‘leren’ om afhankelijk te worden van het zadel, waardoor hun zit minder ontwikkeld wordt. Dit kan vooral een probleem zijn als de ruiter later op een ander type zadel rijdt dat minder steun biedt.
Paarden reageren op subtiele gewichts- en zithulpen van de ruiter. Een zadel dat de ruiter te veel fixeert, kan de communicatie met het paard bemoeilijken. Als je minder vrij bent om je gewicht te verplaatsen of je bekken kantelt, kan je paard minder duidelijke signalen krijgen. Dit kan vooral in de dressuur of bij het rijden van wendingen een nadeel zijn.
Sommige paarden kunnen ook gevoelig reageren op een ruiter die ‘vast’ in het zadel zit. Als de ruiter niet soepel meebeweegt, kan dit spanning veroorzaken bij het paard, vooral in de rug en schouders. Dit kan zich uiten in weerstand, moeite met buiging of zelfs rugklachten bij het paard.
Niet elk zadel waarin je stevig zit, past automatisch goed bij de ruiter. Een zadel met een diepe zit en dikke wrongen kan bijvoorbeeld prima werken voor iemand met lange benen, maar voor een ruiter met een kort bovenbeen kan het juist beperkend zijn. Als de wrongen de benen in een onnatuurlijke positie dwingen, kan dit leiden tot knie-, heup- of rugklachten.
Daarnaast moet niet alleen het zadel bij de ruiter passen, maar ook bij het paard. Een zadel met een diepe zit en een specifieke balans kan de bewegingsvrijheid van de rug beïnvloeden. Bij sommige paarden kan dit spanning veroorzaken, vooral als het zadel te smal is of de kussens de schouder- en rugspieren belemmeren.
Een stevig zadel kan een waardevolle keuze zijn voor ruiters die extra stabiliteit nodig hebben, maar het is belangrijk om te kijken naar de balans tussen ondersteuning en bewegingsvrijheid. Een goed passend zadel moet de ruiter helpen om in balans te zitten, zonder de natuurlijke bewegingen van zowel ruiter als paard te beperken.
Overweeg de volgende vragen bij het kiezen van een zadel:
Een goede zadelfitter kan je helpen om een zadel te vinden dat past bij zowel jou als je paard. Test verschillende zadels en let op hoe je lichaam en je paard reageren. Soms is een middenweg – een zadel met enige steun, maar nog steeds voldoende bewegingsvrijheid – de beste keuze.
Een zadel waarin je stevig zit kan voordelen bieden, zoals meer stabiliteit, een veilig gevoel en ondersteuning bij fysieke beperkingen. Maar het kan ook nadelen hebben, zoals beperkte bewegingsvrijheid, minder subtiele communicatie met je paard en mogelijke ongemakken bij een verkeerde pasvorm.
De beste keuze is een zadel dat jouw onafhankelijke zit ondersteunt zonder je te fixeren. Zo kun je optimaal samenwerken met je paard, met een goede balans tussen comfort en bewegingsvrijheid.
Wil je meer weten over zadels en ruiterhouding? Of twijfel je of jouw zadel goed bij jou en je paard past? Neem dan contact op met een ervaren zadelfitter of fysiotherapeut gespecialiseerd in ruiters. Neem vooral eens een kijkje binnen ons netwerk voor wie er bij jou in de buurt zit! Je kunt ook kijken op de website van de Vereniging van Zadel- en Tuig Deskundigen
